Yeni Türkiye Sayı 94-Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Özel Sayı

Kolektif

Osmanlı'nın asırlara dayalı engin tecrübesi ile geliştirdiği yönetim modeli, önce Tanzimat bürokrasisinin merkeziyetçi kalıpları içinde değiştirilmiş; daha sonra da II. Meşrûiyet'in İttihatçı komitacıları tarafından sorumsuzca tahrip edilmiştir. Halbuki Başkanlık Sistemi'ni en iyi şekilde uygulayan ABD'nin devlet yapılanmasında Osmanlı'nın etkisi vardır.

Millî Mücadele Dönemi'nin 'Meclis Hükûmeti' modeli, Mustafa Kemal Paşa'nın 'Kuvvetlerin Birliği' prensibini uyguladığı, olağanüstü şartların bir sonucudur. Ancak, özellikle şeflik diktası devrinde 'atanmış' parlamento, Millî Şef İnönü'nün gölgesinde tamamen lüzumsuz bir hale dönüşmüştür. Aslında Başkanlık Sistemi'nin bazı özellikleri Cumhuriyetin kuruluşundan beri câridir. Lâkin, özellikle Atatürk'ün vefatından sonra, Recep Peker'in ideologluğuyla Avrupa'daki ideolojik dikta yönetimleri örnek alınarak kullanılan tek parti şeflik diktası, Türkiye'de demokratik Başkanlık Sistemi'ni çok aşan farklı bir totaliter uygulamaya yol açmıştır. 14 Mayıs 1950 Seçimleriyle demokratik rejime geçen Türkiye, ne yazık ki on yıl sonra 27 Mayıs 1960'da, yarım asır kadar devam eden bir 'Darbe Dönemi'nin karanlığını yaşamıştır.

Yeni Türkiye'nin 'Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi Özel Sayısı'nda, siyaset adamı, siyaset bilimci, uzman, araştırmacı ve STK'ların çalışmalarından oluşan 74 adet yazıyla sistemin açıklaması en geniş şekilde yapılmış ve 16 Nisan'daki Anayasa Referandumu ele alınmıştır.

(Tanıtım Bülteninden)