Türkiye Toplumunun Bunalımı

Ahmet İnsel

Hepsi çeşitli açılardan Türkiye'de devlet-toplum ilişkisini çözümlemeyiamaçlayan yazıların oluşturduğu bir kitap bu. Ahmet İnsel, bir yandaTürkiye Cumhuriyeti devletini kuran ve sürdüren kadroların öbür yanda“sivil” politikacıların yeraldığı iktidar ilişkileri ve çatışmalarına eğiliyor,Türkiye devletinin başlıca nitelikleri üzerinde duruyor. Ama asıl önemlisi,devletin toplum hayatına, toplumsal gelişmeye vurduğu damgaya vetopluma dayattığı ilişkiye dikkat çekiyor. Türkiye toplumunun son yıllardayoğunlaşmış olarak yaşadığı derin bunalımın hem tarihî köklerini hemgüncel nedenlerini aydınlatmada ilk adımın, bütün projektörleri ve gözleridevlete doğru çevirmek olduğunu ileri süren yazar, temel sorunsalıaçısından ö-nem taşıyan, İslâm karşısında devlet, laiklik, milliyetçilik, Türksiyasî partileri... konularını ele alıyor, yakın tarihe dair somut analizleryapıyor.

Siyasal, kültürel ve iktisadî boyutları birlikte ele alınması gereken çoğuldemokrasi perspektifi, daha iyi, daha doğru, daha arzulanır bir toplumufarklılıkları içinde düşünmemizi sağlar. Çoğul demokrasi ne soyut bireyinyüceltildiği ne de bireyin toplum karşısında yok olduğu, varoluşa çoğulanlamlar tanıyan ve bunların yaşamasının maddi koşullarını sağlayanbir toplum projesidir. Böyle bir proje, muhafazakâr-liberal demokrasisöyleminin toplumu hapsettiği dar sınırları teşhir etmek ve yıkmak, toplumun bastırılmış özlemlerini, köreltilmeye çalışılan zenginliğini ifadeedebileceği bir ufuk çizgisi ve hareketlilik alanı yaratmak demektir. Bugünekadar muhafazakâr-liberal kesimin toplumla oluşturabildiği iletişimrahatlığını, toplumu özgürlük ve eşitlik perspektifinden dönüştürmeyi arzulayanlar yakından değerlendirmeli, toplumun yer altından sürdürdüğümücadelesini anlamlandırmalı, ona onurlu bir konum kazandırmalıdırlar.