Fantastik: Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım

Tzvetan Todorov

Metis Eleştiri'de daha önce Todorov'un Poetikaya Giriş'ini yayımlamıştık. Bu kez, orada betimlediği yöntemini bir edebi türe uyguladığı Fantastik'e yer veriyoruz. Fantastik, yapısalcı poetikanın en tipik ve en başarılı uygulamalarından biridir. Kitabın çıkış noktası, fantastik olarak nitelenen belli anlatılar değil, bir edebi tür olarak fantastiktir. Edebi tür böylece, anlamı kendi içinde saklı, kendinden ibaret özerk bir kategori olarak değil, diğer komşu türlerden farklılığıyla tanımlanan bir inceleme konusu haline gelir. Yapısalcılığın en temel saptamasıyla uyum içindedir bu yaklaşım: Kültürel bir olgu anlamını ancak farklılıklarla belirlenmiş bir dizi ya da matriks içinde kazanmaktadır. Hoffmann, Balzac, Poe, Maupassant, Henry James ve Kafka gibi yazarların metinlerini çözümleyerek fantastik anlatı türünün temel özelliklerini ayrıştırırken, okurun yapısalcı eleştirinin olanaklarıyla, verimiyle daha yakından tanışmasını sağlayan bir başyapıt...