Eski İnsanlar Eski Cemiyetler

_{Osmanlı Toplumsal Tarihi Çalışmaları (1904-1926)}

Yavuz Selim Karakışla

On dokuzuncu yüzyıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan modernleşme, Batılılaşma ve sekülerleşme, toplumsal örgütlenmeler üzerindeki yasakların zamanla kısmen gevşetilmesine ve birtakım örgütlenmelere gidilmesine izin verdi. Osmanlı sivil toplum kuruluşları olan cemiyetler, Osmanlı İmparatorluğu'nda tebaadan vatandaşa geçişin mihenk taşıdır. Eski İnsanlar, Eski Cemiyetler yirmi iki Osmanlı cemiyetini ele alan Osmanlı toplumsal tarihi çalışmalarından oluşuyor. Osmanlı cemiyetleri üzerine bir “model kurma” girişiminde bulunmadığı gibi, “O da var, bu da var” kolaycılığına da kaçmaya çalışmıyor. Kenarda köşede kalmış Osmanlı cemiyetlerinin hikâyelerini gün ışığına çıkararak Osmanlı toplumsal tarihine önemli bir katkıda bulunuyor.

Eski İnsanlar, Eski Cemiyetler… Sıradan insanların, küçük ayrıntıların, minicik olayların, tuhaf olguların, ehemmiyetsiz şeylerin, gayet mühim tarihi!..