Yüzyıllık Sessizlik

Nikolay Nekrasov

Klasik Rus edebiyatının öncüsü, Dostoyevski'nin esin kaynağı (Yeraltından Notlar, Nekrasov'un şiirinden yola çıkılarak yazılmıştır), adı Puşkin'le birlikte anılan Nikolay Nekrasov'un en ünlü özgürlükçü, halkçı şiirlerinin yanısıra, Belinski'ye, Dobrolyubov'a, Tolstoy'a yazdığı şiirlere, Rus kadınının tarihsel çilesini anlatan ünlü Ayaz Paşa Kol Geziyor (Maroz, Krasniy Nos) uzun şiire de yer veren bu şiir derlemesi, Rus klasik edebiyatını tanımak için önemli bir kaynak.

“Dün saat altı gibi,
Sennaya'ya uğradım şöyle bir,
Kırbaçlıyorlardı birini,
Genç bir köylü kadınını.

Ne inledi ne ses verdi,
Kırbaç şaklıyordu oynaşarak…
Dedim ki esin perime: ‘Bak!
Bu senin öz kardeşin!'”

Nekrasov, klasik Rus edebiyatının en büyük isimlerinden biridir. Yazdığı şiirlerle on dokuzuncu yüzyılda Rusya'daki hayatı en etkileyici ve gerçekçi ifadelerle tasvir etmiş, dönemin edebiyatını belirlemiştir. Etkisi öyle büyüktü ki cenazesinde Dostoyevski, onun Rus şiirindeki yerinin Puşkin ve Lermontov'dan sonra geldiğini söyleyince, halk “Hayır, onlardan da öndeydi” diye itiraz etmişti.

Nekrasov sadece şiirleriyle değil, yarattığı edebiyat tartışmalarıyla da çağını yönlendirmiştir. Ünlü Sovremennik dergisinde Belinski, Herzen, Turgenyev, Panayev, Dostoyevski, Tolstoy, Gonçarov, Saltıkov-Şçedrin'in eserlerini yayınlamıştır. Bu şiir derlemesi, Rusça eğitiminin öncülerinden Şefika Ortaylı'nın öğrencisi Uğur Büke'nin imzasını taşıyor.