Kürdolojinin Bahçesinde

_{Kürdologlar ve Kürdoloji Üzerine Söyleşi ve Makaleler}

Martin van Bruinessen

Özellikle Kürtlerin tarihi, siyasi ve toplumsal yapısı ile ilgili yaptığı araştırmalarla dünya çapında tanınan bir biliminsanı olan Martin van Bruinessen, Kürdolojinin Bahçesinde'de yine zengin gözlem ve analizler ortaya koyuyor. Kitaptaki yazı ve söyleşilerde, 1970'li yıllardan itibaren Kürtlerle ilgilenmeye başlamasının arkasında yatan nedenleri anlatan, Kürtlerle ilgili araştırmalarının gelişimi konusunda Evliya Çelebi'den İsmail Beşikçi'ye ve Wadie Jwaideh'e uzanan yelpazeyi sunan van Bruinessen, Kürt varlığını inkâr edenlerin argümanlarının zayıflığını da gözler önüne seriyor. Ancak bunu yaparken, Kürt milliyetçi tarih yazıcılığını da eleştirmeyi ihmal etmiyor. Sürgün dolayısıyla Avrupa'ya yerleşen ya da daha sonra orada yetişen kuşakların Kürt ulusal bilincinin yerleşmesine yaptığı katkıları da değerlendiren van Bruinessen, ele aldığı konulara yaklaşımında sergilediği gerçek biliminsanı soğukkanlılığıyla, herhangi bir taraftan olma kaygısı gütmeden tarihsel ve sosyolojik olguları net bir şekilde gösteriyor. Kürdolojinin Bahçesinde sadece Kürt toplumunu anlamak için değil, Türkiye toplumunun açmazlarını kavramak için de çok iyi bir fırsat... "Türkoloji varsa Kürdoloji de vardır. Ama Kürdoloji derken iki değişik şey ifade ederiz. Birincisi, bir bilim dalı olarak Kürdoloji: Kürtlerle ilgili bütün bilimler; tarih, edebiyat, dil bilgisi, Kürdistan toplum yapısı ile ilgili sosyolojik ve antropolojik incelemelerin hepsi Kürdolojiye girer. Bunun yanı sıra aynı zamanda Kürdoloji bilimsel kurumlar demektir; bilim akademileri, eğitim enstitüleri vb. Bu anlamda Kürdoloji hemen hemen yok, yani çok zayıf. Kurumlar çok az."