Deney

_{Kara Kutu}

Mario Giordano

1972 yılında Stanford Üniversitesi'nde hapishanenin insan psikolojisine etkisini araştırmak için gerçekleştirilen ama kontrolden çıkarak 6. gününde bitirilmek zorunda kalan Zimbardo Deneyi'nden esinlenerek yazılmış Deney - Kara Kutu, okuyucularını insana ve insanlığa dair varsayımlarını gözden geçirmeye zorluyor. Bir grup sıradan insan yaratılan cezaevi simülasyonunda mahkum ve gardiyan olarak ikiye ayrılır, ancak çok kısa bir süre içinde kendilerini rollerine öylesine kaptırır ki, "mahkumlar" firar etmenin yollarını aramaya, "gardiyanlar" ise sükûneti sağlamak adına şiddete başvurmaya başlarlar. Deney ölümcül bir gerçeğe dönüşür. İki kez filme de uyarlanan Deney'de Giordano, toplumsal bir kurum olarak başarısız olmuş hapishaneden yola çıkarak, insanın otorite ve güç ile ilişkisini, iktidarın büyüsünü ve içinde bulunulan koşulların insanları nasıl baştan yaratabildiğini çarpıcı anlatımıyla sorguluyor.