Çeviren Latif Demirci (Ciltli)

Latif Demirci

Latif Demirci çizdiği dünyanın, özellikle de insanların, ''sahici'' ya da ''gerçek'' gibi sıfatlarla andığımız dünyaya ve insanlara çok benzemediğinin farkında olmalıdır. Ama bundan fazla şikayetçi olduğunu sanmıyorum. Olsa olsa, ''sahici'' dünyanın eksikliğine veriyordur aradaki farkı. Zaten benzerlik çoğalsa, o da başka türlü çizmek zorunda kalacaktı.

Katikatürcülere baktığımda yırıcı bir çizgi görürüm: Yetişkinler ve çocuklar. Birincinin klasik örneği bence Damuier' dir. Damuier, yetişkinler dünyasının aşina biçimlerini, gene yetişkin bir mizah duygusuyla yeniden yorumlar. ''Çocuklar'' kategorisinin en büyük örneği ise, bence Charles Dickens'tır. Dickens'ın hayatında muhtemelen tek bir karikatür çizmemiş olması, benim bu yargım çerçevesindei geçerli değil; çünkü o, bazı rastlantılar sonucu, sözel bir karikatürcü olmuş.

Dünya çocuk gözüne taze görünür. Her şey yenidir ve o göz, bu şeyler arasında, yetişkin mantığa uygun ilişkiler aramaz. Şaşırtıcı bir doğallıkla, en aykırı, en kendiliğinden abartılı, en çarpıcı özelliği yakalar. Bu diyelim ki, iri boyutlu bir karga burnudur. Burun geri kalana hemen egemen olur, geri kalanı kendine göre biçimlendirir. İri bir koltuk Alaaddin'in lambasından çıkan cine, kuyruklu bir piyano St. George'un tepelediği ejderhaya benzeti verir.