Milli Mücadele'de İlk İşgaller İlk Direnişler

Haluk Selvi

Milli Mücadele tarihimizin üzerinde en çok tartışılan konularından birisi, ilk işgalin ve ilk milli direnişin nerede, ne zaman ve kimler tarafından başlatıldığıdır. Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasını bir başlangıç olarak kabul edenler İskenderun Dörtyol'un Köse Köyü'nde ilk kurşunun atıldığını, Genelkurmay Başkanlığı ATASE Başkanlığı'ndan aldıkları bir yazı ile ispatlamışlar ve “İlk Kurşun” anıtını beldelerine dikmişlerdir. Oysa İzmir Konak Meydanı'ndaki Hasan Tahsin Anıtı da “İlk Kurşun Anıtı” adını taşımaktadır.

Bu tartışmanın diğer bir boyutu da ilk kurşun öncesi ya da sonrası gelişmeleri içersine almaktadır. Yani kurşunu attıran ilk milli teşkilatın kuruluşu sorunu bugün şehirlerimiz arasında adeta bir rekabete dönüşmüştür.

Aslında, Anadolu'nun her köşesinin bir mücadele öyküsü vardır. Bu öykü, her bölge için bir ilki ifade etmektedir. Girift olaylar ve girift ilişkiler içerisinde Anadolu Türkü'nün Milli Mücadele'deki “ilk”ini bulmak araştırmacılar için gerçekten güç görünmektedir. Bu ilk psikolojisinin varlığı da tabii görülmelidir.

Bu çalışma, Anadolu'nun dört bir yanında başlayan yangının hikâyesini konu edinmektedir. Edirne'den Kars'a, İskenderun'dan Trabzon'a kadar uzanan millî direnişin hikâyesini…