Toplumun Işıkları

Halit Ertuğrul

Türk şiirinin bilinen en eski yazılı örnekleri olan Orhun Kitabelerinden bugüne gelinceye kadar, bir milletin geçmişten geleceğe uzanan hikâyesi; sözlü kültürden ve folklordan beslenen Türk Halk Şiiri ile farklı bir boyutta hayat bulur. Kültürümüzün ayrılmaz bir parçası olan halk edebiyatı üzerine, bugüne kadar yerli ve yabancı birçok araştırmacı tarafından çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalar içerisinde önemli bir yekûn tutan antolojiler hazırlanırken, çok sayıdaki şair veya şiir arasından yapılacak seçimde hangi kıstasların esas alınacağı, şairler hakkındaki biyografik bilgilerin yetersiz oluşu ve buna benzer problemlerle karşılaşılmaktadır. Antolojiler tıpkı uçsuz bucaksız bir bahçenin binlerce çeşit çiçeğinden yapılmış bir demet gibi, mutlaka kompozisyonu hazırlayan elden izler taşıyan seçkilerdir. KTÜ Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Çelikin farklı yazılı kaynakları tarayarak yaşayan halk şairleriyle yapılmış birebir görüşmelerinin ışığında titiz bir çalışmayla hazırladığı Türk Halk Şiiri Antolojisi; bilinen ve farklı kaynaklarda adı geçen en fazla halk şairini kronolojik olarak bir araya toplamaktadır. Kitabın ismi Türk Halk Şiiri Antolojisi olmakla birlikte, Türk dünyasının halk şiiri örneklerinin tamamını bir kitaba sığdırmak mümkün olmadığından, çalışma İslâmiyetin kabulünden önceki Türk edebiyatı ürünleri ile Azerbaycanı da içine alan Osmanlı coğrafyasında 20. yüzyıla gelinceye kadar ortaya çıkan Türk halk şiiri ile sınırlandırılmıştır. Hece ölçüsüyle şiir yazmış tekke şairlerinin bu türdeki şiirleri de çalışmaya dâhil edilmiştir. Eser hazırlanırken şairleri en iyi tanıtıcı özelliğe sahip şiir örneklerinin seçilmesine özen gösterilmiş, Yunus Emre, Karacaoğlan, Âşık Veysel gibi halk şairlerine, şiirlerinin fazlalılığı doğrultusunda daha geniş yer ayrılmıştır. Araştırmacılar için bir başucu kitabı niteliğindeki eser; İslam Öncesi Türk Şiiri, İslam Sonrası Türk Şiiri ve Anonim Halk Şiiri olmak üzere üç ana bölümden, ayrıca şiirleri okurken kılavuzluk edecek kapsamlı bir sözlük ile çalışmayı hazırlarken faydalanılan ve araştırmacıları kaynaklara yönlendirecek geniş bir bibliyografyadan oluşmaktadır. Türk Halk Şiiri Antolojisi lüks ve temiz baskısı, okuma kolaylığı sağlayan çift sütun sayfa düzeniyle teknik açıdan göz doldururken, halk edebiyatı ile ilgilenen araştırmacılar ve öğrenciler için vazgeçilmez bir kaynak, ayrıca her kesimden kitapseverin zevkle okuyabileceği özel bir kitap olarak Timaş Yayınlarından okuruyla buluşuyor. Prof. Dr. Ali ÇELİK (Biyografi) 05.08.1946 tarihinde Erzurumun İspir kazasında doğdu. İlk ve ortaokulu Hasankalede, liseyi Erzurumda bitirdi. Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun olduktan sonra, 1972de İçel Mut Lisesinde edebiyat öğretmeni olarak göreve başladı. 1976da Trabzon Fatih Eğitim Enstitüsüne tayin edildi. 1981de Milli Eğitim Bakanlığının açtığı sınavı kazanarak, Bakanlıklar Arası Ortak Kültür Komisyonu tarafından yurt dışındaki Türk çocuklarının eğitim ve öğretimini yürütmek üzere Almanyaya gönderildi. Altı yıl bu ülkede görev yaptıktan sonra 1987de Türkiyeye döndü ve KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bölümünde öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1988de Erzurum Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde başladığı doktora çalışmasını 1993te tamamlayarak Edebiyat Doktoru unvanını aldı. 1994te Yardımcı Doçent, 1996da Doçent, 2003te Profesör oldu. Hâlen KTÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde öğretim üyesi ve Bölüm Başkanı olarak görevine devam etmektedir.Prof. Dr. Ali Çelikin Türk Halk Bilimi ve Halk Edebiyatı ile ilgili çok sayıda eseri bulunmaktadır. Evli, iki çocuk ve beş torun sahibi olan Prof. Dr. Ali Çelik iyi derecede Almanca bilmektedir.