Eşitsizlikler Kitabı

_{2000'ler Türkiyesi'nde Gelir, Tüketim ve Değişim}

Oğuz Işık

“Her yer ve zamanda geçerli tek bir eşitsizlik biçimi olmadığından hareketle,eşitsizlikler terimini kullandım... Zira eşitsizlikler sadece kimin ne kadar parakazandığını belirlemiyor, çocuğunuza aldığınız oyuncaktan tutun da kahvaltımasasına neler koyduğunuza, ne kadar zeytinyağı tükettiğinizden aileningençlerinin üniversite sınavlarına nasıl hazırlandığına, hatta kimin kimleevlendiğine kadar gözle görülmesi kolay olmayan bir dolu alana sızıyor, izinibırakıyor.”

Eşitsizlikler Kitabı, AKP iktidarının başladığı 2002'den 2020'lere uzanan seyriiçinde, Türkiye'de toplumsal eşitsizliğin değişik boyutlarıyla olağanüstü ayrıntılıbir analizini yapıyor. Kitabın içinde dört kitap var aslında. Birincisi, eşitsizliklerinasıl ele almak gerektiğini ve sosyal bilimlerin “görmezliklerini” tartışıyor. İkincisi,ülkedeki gelir dağılımının haritasını çıkarıyor. Üçüncüsü, tüketimi ve özellikleartan finansallaşma, dolayısıyla borçlanma sayesinde -veya yüzünden-, tüketimkalıplarının dönüşümünü inceliyor. Dördüncüsü ise eşitsizliklerin nasıl bir seyirizlediğine, olası gelişmelere ve eşitlikçi bir dönüşümün olanaklarına bakıyor.

2000'lerin başında düşme eğilimi gösterirken, 2014'ten itibaren istikrarlı ve kalıcıbir şekilde tırmanan gelir eşitsizliği, nasıl farklı ve “yeni” eşitsizlikleri ve toplumundaha önce bilmediği yeni kırılganlıkları ortaya çıkarttı? “Orta gelir tuzağı” denenkriz nedir? Kadınlar, bu eşiğin aşılmasında ve aşılamamasında neden kilit bir rolesahipler?

Oğuz Işık'ın “olay yeri inceleme dedektifi” ve “zanaatkâr sabrını” birleştirerekyaptığı olağanüstü ayrıntılı çalışma, yukarıdakiler gibi birçok sorunun cevabınıarıyor.