Arasokakların Tarihi

Dücane Cündioğlu

Siyasi, fikri, edebi, hangi alanda yazılmış olursa olsun hatıratlar, tarihin anacaddelerini resmettikleri için kıymet kazanmazlar; bilakis hatıratlar ayrıntıları belirgin kıldıkları ölçüde, tarih yolcusuna arka sokakları gezdirebildikleri, tanıtabildikleri kadarıyla bir değer ifade ederler. Anacaddeleri, tarihe turistik seyahat yapacak yığınlar gezsinler; zaten turistler için hazırlanmış anacaddeleri çoktur tarihin. Kütüphanelerimiz bu yolculara -birkaç fotoğraf çekebilmeleri ve heyecanlı birkaç anektod kaydedebilmeleri için- lazım olan muhkem sahneleri gezdirecek kılavuzlarla dolu değil mi? Koca koca ciltler, yığınla isim, sayısız olay, kopuk, ilgisiz, sebepsiz, çerçevesiz.

Hatıratlar, kafileden ayrılıp güzergah dışındaki arasokakları, arkasokakları merak edenler için bulunmaz bir nimet. Yalanlarla, yanlışlarla, kandırmacalarla oynaştırır insanı. Kışkırtıcıdır, iddiacıdır, çok kolay ihanet eder bu yüzden. Fakat işvelere aldanmayıp sabırlı olanlar, hem pes etmeyenler için başarı her zaman mümkün; yeter ki bir tek sokakla yetinilmesin, ileriye, daha ileriye gitmek için gerekli olan o tecessüs, o merak terkedilmesin.
Hatıratların kaybettirdiğini yine hatıratların kendileri bulduracak, kimsenin kuşkusu olmasın ki bu sefer anacaddelerin ihtişamı arasokaklardan bakıldıkça yolcusuna çok daha başka görünecektir.
(Arka Kapak)