Çanakkale Savaşı Günlüğü

Erich R. Prigge

Savaşın başından sonuna kadar karargâhımda bulunan bir emir subayım tarafından yazılan, Çanakkale Savaşları‘nın dar kapsamlı bir özetini oluşturan ve Almanya‘da yayınlanan bu kitap, Osmanlı Genel Karargâhı‘nın isteği üzerine, Alman Yönetimi‘nce toplatılmıştı.Liman von Sanders Paşa, Osmanlı 5. Ordu KumandanıÇanakkale Savaşı, Balkan Savaşı‘nda çok ağır bir darbe yemiş olan bir ordunun ve milletin yeniden kendine gelişi, özgüvenine kavuşmasıdır. Yine bu savaş, İstiklal Harbi‘ni yapan kadroları yetiştirmiştir. Kara, hava ve deniz savaş tekniklerinin çok yoğun kullanıldığı ilk savaş olarak da askerî tarihteki yerini çoktan almıştır. Çanakkale Savaşı‘nın başından sonuna kadar Osmanlı 5. Ordu Kumandanı Liman von Sanders‘in yanında emir subayı olarak görev alan Binbaşı Erich R. Prigge, savaş süresince gözlemlediği her şeyi günlüğüne yazmıştır. Savaş devam ederken, 1916 yılında Almanya‘da basılan bu kitabın bir nüshası da Enver Paşa‘ya gönderilmiş ve paşa da hemen Türkçeye çevrilmesini istemiştir. Hatta kitapta basılmak üzere imzalı bir fotoğrafını dahi göndermiştir. Daha sonra kitap, içerdiği detaylı stratejik bilgilerin deşifresinden dolayı Osmanlı Genel Karargâhı‘nın isteği üzerine Almanya hükümeti tarafından hemen toplatılmıştır. 95 yıl önce Osmanlı Genel Karargâhı tarafından yasaklanıp toplattırılan bu günlük, 95 yıl sonra okuyucusuyla buluşuyor.