Felatun Bey ile Rakım Efendi

Ahmet Mithat Efendi

Dönemin en büyük gazetecisi Ahmet Mithat Efendi, 1844'te İstanbul'da doğdu. Tercüman-ı Hakikat gazetesinin çıkmasında yoğun çaba harcadı. Yazıları belli bir alan içinde kalmayıp nesir çeşitleri olan hikaye, roman, seyahat, hatıra ve tiyatro dallarında da birçok yazıları ve eserleri devardır. Bir halk adamı olan Ahmet Mithat, 68 yaşında öldüğünde arkasından halkına birçok eser bıraktı. Cahil ve geri kalmış halkının kalkınması için bütün çabasını sarfetmenin rahatlığı içinde bu dünyadan ayrıldı.

Felatun Bey ve Rakım Efendi kitabıyla Ahmet Mithat, batılılaşmayı doğru anlayan Rakım Efendi ile yanlış anlayan Felatun Bey arasında geçen tartışmaları anlatır. Felatun Bey, akıllı, kültürlü, ağırbaşlı biri olarak çıkar karşımıza. Batının ilmi yerine rahat yaşayışını almıştır. Buna karşın Rakım Efendi kişiliği ise Batı'yı doğru anlayan ve yorumlayan, kendi kendini yenileyebilen, yani çalışıp para kazanabilen biridir. İkisi arasındaki konuşmalarda temel fark olan israf ile tutumluluk belirtilmeye çalışılmıştır. Roman rahatça okunabilen ve okudukça da kişiyi "Siz hangi kişiliğe daha yatkınsınız, batıyı siz nasıl anlıyorsunuz?" sorularıyla karşı karşıya bırakıyor insanı. Dönemin yaşam tarızının özeti niteliğinde olan bu eser, batılılaşmayı doğru yorumlamamız açısından da okunması gereken bir roman.