Türk Devletleri Tarihi

Ahmet Demir

“Üze teŋri basmasar asra yir telinmeser Türk bodun iliŋin törüŋün kim artatı udaçı erti?” (Üstte gök basmasa, altta yer delinmese, Türk milleti, ilini, töreni kim bozabilecekti?)

Binlerce yıllık tarih sayfaları karıştırılacak olursa Türklerin, yakın ve uzak çevrelerinde tarihin her döneminde önemli bir rol oynadıkları, tarih devirlerini kapayıp yeni ve daha ileri devirlerle insanlık aleminde geniş ufukların açılmasına sebep oldukları görülür. “Türk” adının anlamıyla ilgili olarak çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Buna göre “Türk” sözcüğü; “güç, kuvvet, güçlü, kuvvetli, cesur, türeli (kanun ve nizam sahibi) ve türeyen, çoğalan” anlamlarına gelmektedir. Tarihte “Türk” adıyla adlandırılan ilk devlet “Göktürk Devleti” olmuştur. Coğrafi ad olarak “Türkiye” kavramı, tarihte ilk kez Bizans kaynaklarında yer almaktadır. Tarih boyunca çok sayıda devlet kurmuş olan Türkler sadece askeri açıdan değil, kültür, sanat, mimari, musiki ve devlet teşkilatı olarak da dünyadaki pek çok devlete örnek olmuşlar; yerleştikleri topraklardaki farklı etnik ve dini kökenden insanlarla kaynaşmışlar; onların kültürlerinden ve teknolojilerinden de faydalanarak hem doğuda, hem de batıda cihan imparatorlukları kurmuşlardır. Söz konusu bu devletlerin çoğu, yaşadığı dönemlerin büyük devletleri olmuşlardır. Bu devletlerin sayısı, mevcut bazı tarihi kaynaklara göre 113 ila 180 arasında değişmektedir. Tarihteki Türk devletlerinin sayısı ne olursa olsun, tarihin her döneminde Türkler devlet olma geleneklerini korumuşlardır.

Elinizdeki bu kitap tarih sahnesinde önemli bir rol üstlenen Türk devletlerini her yönüyle ele almaktadır. Keyifli okumalar dileriz.